W czwartek 23 września 2021 r. miało miejsce kolejne spotkanie dyskusyjne w ramach wspólnej inicjatywy Biura PolSCA PAN w Brukseli oraz przedstawicielstwa Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w Brukseli – Business Science Poland na temat europejskich Misji w programie ramowym Horyzontu Europa. Tym razem spotkanie dotyczyło Misji Troska o glebę to troska o życie (Mission Soil Health and Food).
Gościem specjalnym wydarzenia była przedstawicielka Komisji Europejskiej (KE), Mission Manager, Nathalie Sauze-Vandevyver , która przedstawiła zebranym główne założenia Misji „Troska o glebę to troska o życie”. W oparciu o Raport przygotowany przez Radę Misji przedstawiła 8 celi szczegółowych Misji, a także propozycję konkretnych działań i narzędzi, które pomogą w ich realizacji. Wyjaśniła również zależności i synergie pomiędzy Misją a kluczowymi strategiami unijnymi, takimi jak np. Europejski Zielony Ład czy Europejska Strategia Bioróżnorodności 2030. Jednocześnie uczestnicy spotkania usłyszeli zapowiedź planowej przez KE na koniec września publikacji Komunikatu nt. Europejskich Misji, w oparciu o który udostępniane będą wkrótce dokładne plany wdrażania poszczególnych misji, tzw. Mission Implemetation Plans. Ponadto, na koniec roku KE zapowiedziała aktualizację Programu Pracy dot. Misji i tym samym uruchomienie szeregu konkursów w obszarach tematycznych misji.
Następujące po tym wystąpieniu dwa panele dyskusyjne były moderowane przez członkinię Rady Misji, dr hab. Martę Pogrzebę z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych. Wprowadzeniem do obu paneli były Jej krótkie prezentacje na temat wybranych celów Misji, wyznaczających kierunek dyskusji. Do udziału w każdym z paneli zaproszono ekspertów reprezentujących obszary nauki, biznesu, administracji oraz społeczeństwa obywatelskiego.
Pierwsza sesja dyskusyjna koncentrowała się na ograniczeniu degradacji i zwiększaniu ponownego wykorzystania gleb miejskich. Wśród prelegentów znaleźli się dr hab. Przemysław Charzyński z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, p. Mieczysław Wołosz, Dyrektor Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach oraz architekt dr Justyna Rubaszek reprezentująca Dolnośląskie Stowarzyszenie Architektów Krajobrazu. W trakcie dyskusji poruszono kwestie związane z zasklepianiem gleb, zagospodarowaniem terenów miejskich czy poszukiwaniem nowych rozwiązań w zakresie budownictwa mieszkaniowego. Na przykładzie Katowic pokazano szereg problemów, ale również inicjatyw i działań podejmowanych w polskich miastach na rzecz ochrony i rewitalizacji gleb. Zwrócono uwagę na ogromną potrzebę aktywizowania i podnoszenia świadomości mieszkańców miast, poczynając od tych najmłodszych.
Druga sesja dyskusyjna dotyczyła gruntów rolnych, a w szczególności rolnictwa ekologicznego. Głos w dyskusji zabrali: prof. dr hab. Magdalena Frąc afiliowana przy Instytucie Agrofizyki PAN oraz Komitecie Nauk Agronomicznych PAN, p. Stanisław Jamrozik z Grupy Producentów BIO-FOOD ROZTOCZE Sp. z o.o. oraz p. Sonia Priwieziencew, Prezes Fundacji Rolniczej Różnorodności Biologicznej AgriNatura. Zaproszeni gości rozmawiali głównie o metodach zmniejszania ryzyka eutrofizacji i zanieczyszczeń pestycydami, ochronie bioróżnorodności gleb oraz sposobach ich prawidłowego odżywania. Poruszono także kwestie rozwiązań prawnych i dopłat do rolnictwa ekologicznego.
Na koniec uczestnicy spotkania mogli usłyszeć wystąpienie p. Magdaleny Maciejewskiej, Dyrektor Departamentu Strategii i Rozwoju w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pani Magdalena Maciejewska przytoczyła przykłady różnorakich inicjatyw podejmowanych na poziomie krajowym (ministerialnym) w zakresie różnych komponentów Misji. Opowiedziała o działaniach dotyczących, m.in. monitoringu gleb, jak również o działaniach rozwijającej się w Polsce sieci gospodarstw demonstracyjnych. Zachęciła również do udziału w planowanych w Horyzoncie Europa konkursach na badania naukowe i innowacje w zakresie rekultywacji gleb.
W spotkaniu wzięły udział 152 osoby. Towarzysząca wszystkim sesjom ożywiona dyskusja na czacie świadczy o tym, jak bardzo ważna dla społeczeństwa jest zdrowa gleba rodząca zdrową żywność. Jest to z pewnością ten element środowiska, o którego troska leży w interesie wszystkich obywateli Polski i Europy.
Za krótkie podsumowanie niech posłużą komentarze uczestników:
Mam dwójkę dzieci, chcę im zostawić czyste powietrze, czystą wodę i czystą glebę. Proszę specjalistów o pomoc. Dziękuję za dzisiejsze spotkanie.
Myśl globalnie – działaj lokalnie . Zacznij już dziś!
