Misje UE – Jak rozwiązać główne wyzwania społeczne?

Najpilniejsze wyzwania, przed którymi obecnie stoimy, wymagają skoordynowanych, ponadnarodowych wysiłków, aby je zidentyfikować i rozwiązać. Dlatego też zaangażowanie interesariuszy na wszystkich poziomach – naukowców, przedsiębiorców, obywateli i decydentów – ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia efektu synergii, niezbędnego do wymyślenia i wdrożenia potrzebnych rozwiązań.

Komisja Europejska zidentyfikowała pięć wyzwań społecznych, którymi trzeba pilnie się zająć – adaptacja do zmian klimatu obejmująca społeczną transformację; walka z rakiem; neutralne klimatycznie i inteligentne miasta; zdrowe oceany, morza, wody przybrzeżne i śródlądowe oraz zdrowa gleba i żywność – i przygotowała działania międzysektorowe (w ramach Horyzontu Europa), które pozwolą je przezwyciężyć – Misje UE.

5 Misji UE to:

• Adaptacja do zmian klimatu: wsparcie co najmniej 150 regionów i społeczności europejskich, aby stały się odporne na zmiany klimatu do 2030 r.
• Rak: poprawa życia ponad 3 milionów ludzi do 2030 r. poprzez zapobieganie, leczenie i rozwiązania pozwalające żyć dłużej i lepiej
• Przywróć nasze oceany i wody do 2030 r.
• 100 neutralnych klimatycznie i inteligentnych miast do 2030 r.
• Pakt na rzecz zdrowych gleb w Europie: 100 żywych laboratoriów i projektów przewodnich, które umożliwią transformację w kierunku zdrowych gleb do 2030 r.

Misje UE zostały zainicjowane w Komunikacie KE pod koniec września 2021 r. (Communication from the Commission on European Mission), a dla każdej z nich opublikowano plan realizacji (Implemmentation Plan). Pod koniec 2021 r. (tj. 15 grudnia 2021 r.) zaktualizowano i wprowadzono 19 nowych konkursów o łącznym budżecie ok. 550 mln euro w 2021 r. i 125 mln euro w 2022 r.

Z kolei w maju 2022 r. nastepiła kolejna aktualizacja Programu Pracy Misji 2021-2022, a zaproszenia do konkursów w ramach Misji UE są publikowane na portalu Funding&Tender Opportunities Portal:

• Adaptation to climate change – 6 tematów z terminem naboru do 27 września 2022

• Restore our Ocean and Seas – 10 tematów z terminem naboru do 27 września 2022

• Soil deal for Europe – 10 tematów z terminem naboru do 27 września 2022

• Cancer – 5 tematów z terminem naboru do 7 września 2022

• Climate neutral and smart cities – 1 temat z terminem naboru do 6 września 2022

Misje UE mają na celu przyciągnięcie wszystkich zainteresowanych stron, nie tylko organizacji zajmujących się badaniami i innowacjami czy przedsiębiorców. Dlatego właśnie przy składaniu wniosków projektowych kluczowe znaczenie ma odniesienie się do celów misji UE i wsparcie interwencji zaplanowanych przez polityki publiczne.

W Programie Pracy Horyzontu Europa Misje na lata 2021–2022 opisano cele, harmonogram i mechanizmy finansowania dla każdej z misji UE.

Budżety konkursów w ramach Misji UE z terminem wnioskowania w 2022 r. kształtują się na poziomie:

Adaptacja do zmian klimatu: € 110 mln, 5 tematów
Rak: € 125.6 mln, 3 tematy
Zdrowe oceany, morza, wody przybrzeżne i śródlądowe: € 104 mln, 12 tematów
Neutralne klimatycznie i inteligentne miasta: € 159 mln, 6 tematów
Zdrowa gleba i żywność: € 62 mln, 8 tematów

Najnowsze informacje o Misjach UE są dostępne na stronie KE tutaj.

Misje pomogą w realizacji kluczowych priorytetów politycznych UE, takich jak między innymi Europejski Zielony Ład, Europejski Plan Walki z Rakiem, NextGenerationEU, Strategia przemysłowa UE i Europa na miarę ery cyfrowej.

Adaptacja do zmian klimatu

Głównym celem Misji „Przystosowanie się do zmiany klimatu” jest wsparcie co najmniej 150 europejskich regionów i społeczności, aby do 2030 r. stały się odporne na zmianę klimatu.

Plan Implementacji Misji dostępny jest tutaj.
Ogłoszone i nadchodzące konkursy Misji są publikowane na portalu Funding & Tender opportunities.

Cele szczegółowe Misji:

• Przygotowanie i planowanie odporności na zmiany klimatu
• Przyspieszenie transformacji w kierunku odporności klimatycznej
• Demonstracja systemowych transformacji w kierunku odporności klimatycznej

DZIAŁANIA przewidziane w ramach Misji:

• krok 1 – lepsze zrozumienie zagrożeń związanych ze zmianami klimatycznymi – opracowanie ram oceny ryzyka i zagrożeń klimatycznych oraz centrum wiedzy, który umożliwi obywatelom dostęp do informacji, w jaki sposób zamieszkiwane przez nich miejsce jest lub będzie dotknięte zmianami klimatycznymi;
• krok 2 – mobilizacja wsparcia i zaangażowania – co najmniej 150 regionów i społeczności wypracuje ugruntowane struktury zarządzania pozwalające kierować transformacją w kierunku odporności na zmianę klimatu;
• krok 3 – sformułowanie wizji i ścieżek – co najmniej 150 regionów i społeczności sformułuje swoją konkretną wizję odpornej na zmianę klimatu przyszłości oraz ścieżki transformacji prowadzące do jej osiągnięcia;
• krok 4 – zaaranżowanie rozwiązań transformacyjnych – co najmniej 150 regionów i społeczności zaangażuje się w rozwój i testowanie całego szeregu rozwiązań transformacyjnych, które zostaną opracowane, przetestowane i/lub wprowadzone na rynek;
• krok 5 – tworzenie wpływu na dużą skalę – zademonstrowanie co najmniej 75 transformacji systemowych przyczyniających się do ogólnej odporności klimatycznej regionów.

Materiały dodatkowe:

Szczegóły na temat Misji dostępne są na stronie Komisji Europejskiej.

Podstawowe informacje (ulotka w języku polskim) dostępne są tutaj.

Już wkrótce Biuro PolSCA zaprosi Państwa do wzięcia udziału w webinarium dotyczącym Misji Adaptacji do Zmian Klimatu, którego współorganizatorem jest Biuro NCBR w Brukseli – Business Science Poland. Webinarium odbędzie się 20 stycznia 2022 roku.

Rak

Ogólnym celem Misji Rak (wspólnie z Europejskim Planem Walki z Rakiem) jest poprawa życia ponad 3 milionów ludzi do 2030 r., poprzez zapobieganie, leczenie i wsparcie dla osób dotkniętych rakiem, w tym ich rodzin, tak by mogli żyć dłużej i lepiej poprzez przyspieszenie programów profilaktyki i kontroli nowotworów oraz stworzenie bardziej sprawiedliwego dostępu do tych programów.

Plan wdrażania Misji Rak jest dostępny tutaj.

Otwarte i nadchodzące zaproszenia do konkursów Misji Rak są publikowane na Funding&Tender opportunities portal.

Główne CELE Misji Rak:

Zrozumieć
Zapobiec temu, czemu można zapobiec
Zoptymalizować diagnostykę i leczenie
Wspierać jakość życia

Działania przewidziane w ramach czterech celów będą dotyczyć wszystkich etapów kontroli raka, od profilaktyki, wczesnej diagnozy i leczenia, po wsparcie osób, które przezwyciężyły chorobę, opiekę paliatywną i u schyłku życia, dla wszystkich grup wiekowych i wszystkich nowotworów, w tym nowotworów rzadkich i słabo poznanych.

Oprócz powyższych w ramach Misji Rak ustanowiono 4 cele operacyjne:

1. Zapewnienie równości i dostępu do wiedzy, badań i opieki
2. Promocja innowacji, testowanie, weryfikacja, prototypowanie i ulepszanie rozwiązań
3. Działania na rzecz nowotworów dziecięcych i medycyny spersonalizowanej
4. Zaangażowanie społeczności onkologów, obywateli/pacjentów i całego społeczeństwa

DZIAŁANIA przewidywane w ramach Misji Rak

ROZUMIENIE

• Utworzenie platformy „UNCAN.eu”
• Lepsze zrozumienie zdrowych i nowotworowych komórek na poziomie indywidualnym i populacyjnym
• Lepsze zrozumienie interakcji molekularnych, komórkowych, narządowych i organizmów chorujących na raka
• Określenie roli genetyki w raku

ZAPOBIEGANIE

• Stworzenie kompleksowego centrum informacji o raku w zakresie profilaktyki
• Wzmocnienie badań i innowacji w ocenie ryzyka
• Przeprowadzenie badań wdrożeniowych w zakresie profilaktyki raka
• Ustanowienie synergii w zakresie profilaktyki z innymi misjami
• Optymalizacja i poprawa dostępu do istniejących programów badań przesiewowych
• Opracowanie nowych metod i technologii badań przesiewowych i wczesnego wykrywania
• Opracowanie wczesnych predyktorów/testów

DIAGNOSTYKA I TERAPIA

• Wspieranie tworzenia Sieci Kompleksowych Infrastruktur Nowotworowych, integrujących infrastruktury badawcze
• Opracowanie programów twinningowych na rzecz wzmacniania potencjału
• Opracowanie programu badań klinicznych dotyczących diagnostyki
• Opracowanie programu badań klinicznych dotyczących leczenia

JAKOŚĆ ŻYCIA

• Zbieranie i analizowanie danych na temat aktualnie niezaspokojonych potrzeb pacjentów z rakiem i osób wyleczonych
• Opracowanie wczesnych predyktorów jakości życia
• Opracowanie programów monitorowania dla osób, które przeszły raka w dzieciństwie
• Utworzenie Europejskiego Centrum Cyfrowego dla Pacjentów Onkologicznych

Dodatkowe materiały:

Ogólna logika interwencji Misji Rak – prezentacja

Najnowsze informacje na temat Misji Rak na stronie internetowej KE

Czy uda się uratować przed rakiem 3 miliony ludzi? – The Cancer Mission in Horizon Europe and the European Plan against Cancer – webinarium Biura PolSCA 17 listopada 2021

Odbudujmy nasze zasoby wodne i oceany

Głównym celem Misji  „Odbudujmy nasze zasoby wodne i oceany” jest zapewnienie systemowej ścieżki prowadzącej do przywrócenia zdrowia oceanów i wód do 2030 r.

Plan Implementacji Misji dostępny jest tutaj.
Ogłoszone i nadchodzące konkursy Misji są publikowane na portalu Funding & Tender opportunities.

Cele szczegółowe Misji:

• Ochrona i odbudowa ekosystemów morskich i słodkowodnych oraz różnorodności biologicznej zgodnie z Unijną Strategią Bioróżnorodności 2030
• Zapobieganie i eliminacja zanieczyszczenia zgodnie EU Zero Pollution Action Plan
• Uczynienie, aby zrównoważona niebieska gospodarka (ang. blue economy) była cyrkularna i neutralna dla klimatu zgodnie z unijnym prawem klimatycznym

DZIAŁANIA przewidziane w ramach Misji:

Faza rozwoju i pilotażu (2021-2024):

• Misyjne „latarnie morskie”
• Platforma Blue Parks
• Pilotaż innowacyjnych rozwiązań w obszarze badań i innowacji
• Prekursor cyfrowego systemu wiedzy o oceanach i wodzie
• Edukacja obywatelska, świadomość i zaangażowanie

Faza wdrażania i skalowania (2025-2030)

• Skalowanie projektów
• Projekty ochrony niebieskich parków
• Dynamiczny ekosystem inwestycyjny
• Cyfrowy system wiedzy o oceanie i wodzie
• Cyfrowy „bliźniak” oceanu
• Edukacja obywatelska, świadomość i zaangażowanie

MISYJNE LATARNIE MORSKIE (ang. MISSION LIGHTHOUSESS):

• Dorzecze Dunaju – Latarnia morska mająca na celu ochronę i przywrócenie ekosystemów morskich i słodkowodnych oraz różnorodności biologicznej
• Basen Atlantyku i Arktyki – Latarnia morska mająca na celu ochronę i przywrócenie ekosystemów morskich i słodkowodnych oraz różnorodności biologicznej
• Basen Morza Śródziemnego – Latarnia morska mająca na celu zapobieganie i eliminowanie zanieczyszczenia
• Basen Morza Północnego i Bałtyku – Latarnia morska mająca na celu uczynienie niebieskiej gospodarki cyrkularną i neutralną pod względem emisji dwutlenku węgla

Materiały dodatkowe:

Szczegóły na temat Misji dostępne są na stronie Komisji Europejskiej.

Misja „Misja Starfish 2030: Odbudujmy nasze zasoby wodne i oceany”– Webinarium Biura PolSCA oraz Biura NCBR/BSP w Brukseli (10 maja, 2021)

Podstawowe informacje (ulotka w języku polskim) dostępne są tutaj.

100 miast neutralnych dla klimatu i inteligentnych

Miasta zajmują tylko 4% powierzchni lądowej UE, ale są domem dla 75% obywateli UE. Na całym świecie miasta odpowiadają za ponad 65% zużycia energii i ponad 70% emisji CO2.

W związku z tym miasta mają potencjał, aby wesprzeć UE w zmniejszeniu emisji klimatycznych o 55% do 2030 r. i stać się neutralnymi dla klimatu do 2050 r., zgodnie z celami ustalonymi przez Europejski Zielony Ład.

Misja „Neutralne klimatycznie i inteligentne miasta” ma dwa główne CELE:
100 neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast do 2030 r.
Przekształcenie miasta w ośrodki eksperymentów i innowacji, aby umożliwić wszystkim miastom europejskim podążanie ich śladem do 2050 r.

Plan implementacji Misji Neutralne klimatycznie i inteligentne miasta jest dostępny tutaj.

Otwarte i nadchodzące zaproszenia do konkursów są publikowane na portalu funding&tender opportunities portal.

DZIAŁANIA

• Umowy klimatyczne oparte na zapotrzebowaniu
• Platforma misji
• Indywidualne plany inwestycyjne dla miast
• Odblokowanie synergii z innymi programami
• Unijne demonstratory badań i innowacji na dużą skalę przyspieszające rozwiązania w zakresie neutralności klimatycznej miast
• Przyspieszenie i rozpowszechnianie wiedzy i zdolności (miasta jako centra innowacji)
• Innowacyjne modele zarządzania miastem i zaangażowanie obywateli
• Wspólne ramy monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRV)
• Sieć organów krajowych na rzecz zwiększonej gotowości
• Wspierające ramy regulacyjne

Dodatkowe materiały:

Najnowsze informacje na temat Misji Klimatycznie Neutralnych i Inteligentnych Miast na stronie KE.

Inicjatywa KE na rzecz kształtowania piękniejszych, bardziej zrównoważonych i integracyjnych form wspólnego życia – The New European Bauhaus.

Pakt na rzecz zdrowych gleb w Europie

Głównym celem Misji „Pakt na rzecz zdrowych gleb w Europie” jest utworzenie w Europie sieci 100 Żywych Laboratoriów i Projektów Przewodnich, które do 2030 r. przyczynią się do transformacji w kierunku zdrowych gleb.

Plan Implementacji Misji dostępny jest tutaj.
Ogłoszone i nadchodzące konkursy Misji są publikowane na portalu Funding&Tender opportunities.

CELE Misji:

Zmniejszenie pustynnienia
Zachowanie zasobów węgla organicznego w glebie
Zaprzestanie zasklepiania gleby i zwiększenie ponownego wykorzystania gleb miejskich
Zmniejszenie zanieczyszczenia gleby i poprawa jej rekultywacji
Zapobieganie erozji gleb
Poprawa struktury gleby w celu zwiększenia jej bioróżnorodności
Zmniejszenie globalnego negatywnego wpływu UE na gleby

DZIAŁANIA przewidziane w ramach Misji:

• Program R&I – infrastruktury i platformy danych; wiedza w celu wspierania praktyk zarządzania, modeli biznesowych, technologii;
• Żywe Laboratoria (ang. Living Labs) – sieć rzeczywistych miejsc eksperymentów i  testowania innowacji, działających interdyscyplinarnie i międzysektorowo; miejscem demonstracji dobrych praktyk będą zaś Projekty Przewodnie (ang. Lighthouses);
• Monitorowanie gleby – harmonizacja wskaźników, pomiarów i sprawozdawczości w zakresie zdrowia gleby w całej Europie; wkład w Europejskie Obserwatorium Gleb;
• Umiejętność korzystania z gleby, komunikacja, zaangażowanie obywateli – materiały informacyjne, programy szkoleniowe dla różnych grup docelowych oraz wyspecjalizowani „doradcy glebowi”;

Materiały dodatkowe:

Szczegóły na temat Misji dostępne są na stronie Komisji Europejskiej.

Misja „Troska o glebę to troska o życie” – Webinarium Biura PolSCA oraz Biura NCBR/BSP w Brukseli (23 września, 2021)

Podstawowe informacje (ulotka w języku polskim) dostępne są tutaj.

Opracowanie: Magdalena Dobrzyńska, magdalena.dobrzynska@polsca.pan.pl
Joanna Komperda, joanna.komperda@polsca.pan.pl